Son Dakika

Okumanın Kökenleri ve Kökleri

Okumanın bilgikökeni, insanın yazıyı icat etmesiyle yaşıttır.Okumak, yazmak, alfabe üçlüsü insan için tarihin kırılma noktasıdır.

GENEL 19.07.2023, 13:50 19.07.2023, 14:22
Okumanın Kökenleri ve Kökleri

Yazının kökeni konusunda, arkeolojik buluntular önemli bilgiler verir.Alfabenin doğuşu, yazının doğuşuyla eş zamanlıdır ve Sümerlere yani günümüzden 5000 yıl önceye tarihlenir. Bilindiği üzere buna çivi yazısı (cuneiform) adı verilir. Çivi yazısına benzer simgelerle Sümerler'i takip eden (Asur, Babil, Elam, Akad, Hitit vs.) birçok Mezopotamya uygarlığı; dillerini kâğıda, taşa, toprağa dökmüşlerdir.Taş tabletler, insanoğlunun alfabeyi işlediği  en eski kitaplardır.

Bilindiği üzere Çivi yazısının ardından Eski Mısır'da hiyeroglifler ortaya çıkmıştır. İlk çıkışındaki kullanım özellikleriyle ideogramatik yazı mantığı taşımaktadır. Nesnelerin resimleri üzerinden kurgulanmıştır. Hiyeroglifin kelime anlamı resimyazısıdir.Tarih kitaplarında en çok bu iki alfabeye yer verilse bunlarin yanında bir de Ege Adaları kökenli, günümüzde hala çözülememiş, linear A ve linear B diye birbirinin devamı iki alfabe ile Maya Uygarlığı kökenli Kolomb öncesi Güney Amerika alfabeleri vardır.Anadolu'daki uygarlıkların önemi bu açıdan yadsınamaz.

Modern alfabenin kökeni ise, Fenike alfabesine dayanmaktadır. Fenikelilerle birlikte tek bir harfe karşılık tek bir ses kullanma kavramı ortaya çıkmıştır. Fenike alfabesi, Fenikelilerin tüccar olmasının da yardımıyla bütün Akdeniz çevresine yayılmıştır. Arapların, Yunanların, İbranilerin ve Latinlerin alfabeleri hep Fenike alfabesinden türemiştir.

İnsanın okuryazar kimliği, onu bilgi konusunda müthiş yerlere taşımıştır. İnsanlık sözlü hafızanın yanında, ondan çok daha kalıcı ve daha güvenilir ikinci bir hafızaya sahip olmuştur, yazılı hafıza....

Okuryazar olmak, bir sıfat olmanın ötesinde, insanın medeniyetle kurduğu bir bağdır. Merak ve bilgiyi arama bilinci okumayı, okuma kültürünü tetikler. İnsanın yazıyla olan serüveni, onu medeni hâle getirmiş, uygarlıklar için sağlam bir altyapı kurmasına vesile olmuştur.

Günümüz dünyasında, okumak yalnızca bir.bilgi imgesi değil, sanat ve sanatsal zevk için de olanaklar vermektedir. Öyleki kurgu ve duygu okumanın ve yazmanın merkezine oturmuştur. Şiir, roman, hikâye en çok okunan 
türlerin başında geliyor. Edebiyat, okumanın ve yazmanın asıl ev sahibi hüviyetinde. Sanat, insan için hâlâ değerli yani....

Ferman SALMIŞ

Yorumlar (0)
Yorum yapabilmek için lütfen üye girişi yapınız!
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Günün Anketi Tümü
En çok hangi sosyal ağ sitelerini kullanıyorsunuz?
Namaz Vakti 16 Nisan 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 29 74
2. Fenerbahçe 29 71
3. Samsunspor 30 51
4. Eyüpspor 30 50
5. Beşiktaş 29 48
6. Başakşehir 29 45
7. Gaziantep FK 29 42
8. Antalyaspor 30 40
9. Trabzonspor 29 39
10. Göztepe 29 39
11. Kasımpaşa 30 39
12. Konyaspor 30 37
13. Kayserispor 29 36
14. Bodrum FK 30 34
15. Rizespor 29 34
16. Sivasspor 30 31
17. Alanyaspor 29 31
18. Hatayspor 29 19
19. A.Demirspor 29 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 34 69
2. Karagümrük 34 60
3. Erzurumspor 34 58
4. Gençlerbirliği 34 58
5. Bandırmaspor 34 56
6. İstanbulspor 34 52
7. Keçiörengücü 34 51
8. Ahlatçı Çorum FK 34 51
9. Amed Sportif 34 51
10. Boluspor 34 49
11. Iğdır FK 34 49
12. Esenler Erokspor 34 49
13. Ümraniye 34 47
14. Pendikspor 34 45
15. Sakaryaspor 34 45
16. Ankaragücü 34 39
17. Manisa FK 34 38
18. Şanlıurfaspor 34 37
19. Adanaspor 34 27
20. Yeni Malatyaspor 34 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 32 76
2. Arsenal 32 63
3. Nottingham Forest 32 57
4. Newcastle 31 56
5. M.City 32 55
6. Chelsea 32 54
7. Aston Villa 32 54
8. Bournemouth 32 48
9. Fulham 32 48
10. Brighton 32 48
11. Brentford 32 43
12. Crystal Palace 31 43
13. Everton 32 38
14. M. United 32 38
15. Tottenham 32 37
16. Wolves 32 35
17. West Ham United 32 35
18. Ipswich Town 32 21
19. Leicester City 32 18
20. Southampton 32 10
Takımlar O P
1. Barcelona 31 70
2. Real Madrid 31 66
3. Atletico Madrid 31 63
4. Athletic Bilbao 31 57
5. Villarreal 30 51
6. Real Betis 31 48
7. Celta Vigo 31 43
8. Mallorca 31 43
9. Real Sociedad 31 41
10. Rayo Vallecano 31 40
11. Getafe 31 39
12. Osasuna 31 38
13. Valencia 31 37
14. Sevilla 31 36
15. Espanyol 30 35
16. Girona 31 34
17. Deportivo Alaves 31 30
18. Las Palmas 31 29
19. Leganes 31 28
20. Real Valladolid 31 16