İnsanlığın en zararlı alışkanlıklarından birisi sigara...
Sigara hem sağlığa zararlı hem de cebe.
Hastalıklara yol açan ve insan ömrünü kısaltan sigara kullanımına karşı dünya genelinde çalışmalar yürütülüyor.
Sağlık Bakanlığı öncülüğünde çalışmalar sürüyor
Türkiye'de de Sağlık Bakanlığı öncülüğünde vatandaşların sigaradan kurtulması adına çalışmalar yürütülüyor.
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Tütün ve Madde Bağımlılığı Mücadele Daire Başkanlığı Danışma ve Destek Hatları Birim Sorumlusu Şengül Sevim, bu yıl 'Sağlıkla Yaşayan Türkiye' ana temasıyla kutlanan Halk Sağlığı Haftası kapsamında basın toplantısı düzenledi.
Çalışmalar hakkında bilgi verdi
Sevim, toplantıda, tütün ürünü kullanımını bırakmak isteyenleri teşvik etmek ve bırakma kararı alanlara destek olmak amacıyla hizmet veren Sağlık Bakanlığı ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı'nın çalışmaları hakkında bilgi verdi.
136 bin 961 kişi sigarayı bıraktı
Bilgilendirmede bulunan Sevim, 2015 yılından itibaren ALO 171'i arayan 136 bin 961 kişinin sigarayı bıraktığını söyledi.
Sağlık Bakanlığı ALO 171 Hattı
"Profesyonel danışma hizmeti veriliyor"
Sevim, 2023 yılı itibarıyla günlük 1000 ile 1500 arasında çağrı aldıklarını belirterek şunları kaydetti:
Görüşmelerde bireyin ihtiyacı doğrultusunda, tütün ürünü kullanımının zararları hakkında bilgi verilmekte ve nikotin bağımlılık düzeyini belirlemek amacıyla nikotin bağımlılık ölçeği uygulanmaktadır. Uygulanan ölçek sonucunda, bağımlılık düzeyi düşük ve orta düzeyde olanlar için danışanın da istemesi halinde kişiye özel sigara bırakma planı yapılmakta, bağımlılık düzeyi yüksek olan danışanlar ise hekim kontrolünde sigarayı bırakmaları için sigara bırakma hizmeti sunan sağlık profesyonelleri ve birimleri hakkında bilgilendirme yapılarak sigara bırakma polikliniklerine yönlendirilmektedir. Ayrıca sigara bırakma polikliniğine yönlendirilen danışanların, arzu etmeleri halinde randevuları da Danışma Hattı tarafından alınmaktadır. Sigara bırakma planı yapılan kişiler onay vermeleri halinde Danışma Hattı tarafından yapılan geri dönüş aramalarıyla 1 yıl boyunca takip edilmekte ve sigara bırakma sürecini sürdürmesi için desteklenmektedir. 2015 yılından itibaren sigara bırakma planı yapılarak 136 bin 961 kişi, 1 yıl boyunca izlendikten sonra sigarayı bıraktığı izlenmiştir. Ülke genelinde 467 bırakma polikliniğinde, konuya özel eğitim almış hekimlerimiz tarafından sigara bırakma hizmeti sunulmaktadır.
Yaşam süresini kısaltıyor
Uzun yıllar sigara içenler genç yaşta, genellikle 35 ila 60 yaşları arasında ölmektedir. Bunun nedeni, kalp ve kan damarlarının bozulması, beyin kanaması, vücudun zehirlenmesinden kaynaklanan kanser ve akciğer hastalıklarıdır.
İlk sigaralar her zaman ilgi çekicidir. Ancak birkaç ay sonra dişler sararır, parmakların rengi değişir, ağızda ve giysilerde kalıcı hoş olmayan bir koku oluşur. Ayrıca genellikle boğucu bir öksürük başlar. Ardından, göğüste aritmiler ile ağrılı bir durum oluşturmaya başlayan kalp sorunları gelir. Daha sonra mide ve karaciğer problemleri de baş gösterecektir.
Genellikle sigarayı nasıl bırakacağını merak eden bir kişi, sosyal çevresinin baskısı altında hareket eder. Daha sık olarak, anneler ve eşler endişelenir, ancak onlar ve çocukları da risk altındadır. Pasif içicilik, başkalarının vücutlarına, sigara içen kişinin aldığından sadece 1,5 kat daha az zararlı bileşik verir. Sigara bağımlılarının yakın çevresindekilerde akciğer kanserine yakalanma riski yüzde 34, kalp-damar hastalıklarına yakalanma riski yüzde 50 artmaktadır.
Sigara, sağlık riskini artıran en önemli zararlı maddelerden birisi
Sigarayı bırakabilirsiniz
Sigarayı bırakmak için yapılacak adımlar ise şu şekilde:
1- Nikotin replasman
Sigarayı bırakmak için nikotin replasmanı, ilaç tedavisi, akupunktur veya hipnoz öneriliyor.
Kısa etkili nikotin replasman tedavileri “nikotin sakızı, pastiller, burun spreyleri veya inhaller” aşırı isteklerin üstesinden gelmenizde yol arkadaşınız olabilir.
Sigarayı bırakmak için kısa etkili tedaviler uzun etkili nikotin destekleri veya nikotin olmayan ilaçlardan biri ile güvenli olarak kullanılabilir.
2- Tetikleyicilerden kaçınmak
Tütün kullanma isteği arkadaş ortamlarında ya da stres hissedilen anlarda ya da kahve içerken daha da tetiklenebilir.
Tekikyeici durumların belirlenmesi ve bunlardan kaçınılması ilk adım olarak görülebilir.
3- Geciktirme
Sigara içme arzunuza yenik düşeceğiniz anlarda 10 dakika daha beklemeniz gerektiğini kendinize tekrarlayın. Bu süre zarfı içerisinde ise dikkatini dağıtacak başka şeylere yönelin.
Sigara içilmeyen bir alanda bulunmayı deneyin.
4- Bir şeyler çiğnemek
Sigara aruzusuyla savaşmak için bir şeyler çiğneyip ağızınıızı meşgul edin.
Yanınızda şekersiz sakız veya sert şekerleme, çiğ havuz, kereviz veya fındık bulundurun.
5- Bir sigaradan bir şey olmaz düşüncesine yenilmeyin
Sigara isteğinizi tatmine etmek için “sadece bir sigara içeceğim” dürtüsüne yenik düşmeyin.
Bir sigaranın ardı arkası gelir ve tekrar kullanıma başlanabilir.
6- Fiziksel aktivite
Fizilsel aktiviteler sigara isteme yoğunluğunuzu azaltabilir.
Merdivenlerden birkaç kez aşağı inip çıkmak gibi kolay aktiviteler sigaradan uzaklaşmanıza neden olabilir. Bunun yanında yürüyüş ve koşu da en önemli aktiviteler arasında yer alıyor.
Fiziksel aktivite sigara bırakma konusunda en etkili adımlardan birisi
7- Gevşeme tekniği
Sigara içmeyi stresle başa çıkma yöntemi olarak görüyor olabilirsiniz.
Derin nefes alma egzersizleri, kas gevşemesi, yoga, masaj ve sakinleştirici müzikler gibi gevşeme teknikleri kullanarak stres seviyenizi azaltabilirsiniz.
8- Destek çağrısı
Sigarayı bırakma sürecinde size yardım edebilecek bir arkadaş veya destek grubu üyesiyle temasa geçebilirsiniz. Telefonda sohbet edilebilir, birlikte yürüyüşe çıkılabilir….
9- Online destek
Sigara bırakma programlarına online ortamlardan ulaşabilirsiniz.
Veya bir sigara bırakma bloğunda mücadele eden insanların nasıl bir mücadele verdiğini öğrenebilirsiniz.
10- Kendinize sigarayı bırakmanın faydalarını anlatın
Sigarayı bırakmak ve buna direnmek istediğinizi kendinize sürekli olarak hatırlatın, hatta yüksek sesle tekrar edin; "Daha iyi hissetmek, sağlıklı olmak, sevdiklerinizi ikinci el dumandan arındırmak, para biriktirmek."