Paris merkezli Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin Türkiye ile Irak arasındaki petrol ihracatı konusunda verdiği karar sonrası 25 Mart 2023’te, Irak'tan Ceyhan Limanı'na petrol akışı durdu.
Erbil ve Bağdat’ın petrol ihracatı konusunda henüz anlaşmaya varamaması nedeniyle Irak ekonomisi, bir yılda yaklaşık 14 milyar dolar zarar gördü.
Gelişmeler sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından, geçtiğimiz nisan ayında Irak'a dikkat çeken bir ziyaret gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Irak ziyareti sonrası müzakereler başladı
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretinde yapılan görüşmelerde, petrol ihracatıyla ilgili önemli gelişmeler yaşandı.
İki ülke arasındaki petrol ihracıyla ilgili müzakerelerin başlaması kararlaştırılmıştı.
Yaşananların ardından Irak Petrol Bakanı Hayyan Abdulgani, Irak ile Türkiye arasındaki petrol ihracatına ilişkin açıklamalarda bulundu.
'Türkiye ile görüşmeler sürüyor'
Abdulgani, petrol ihracat rotalarını artırmayı planladıklarını ifade etti.
Konuyla ilgili sözlerine devam eden Abdulgani, petrol ihracatının Ceyhan Limanı üzerinden devam etmesi için Türkiye ile müzakereye devam ettiklerini belirtti.
Irak’ta günlük petrol üretiminin 4 milyon varil petrol olduğunu da ifade eden Abdulgani, bu miktardan 3,4 milyon varilin ihraç edildiğini söyledi.
350 bin varile gönderme kapasitesi
Öte yandan Irak Merkez Hükümeti, Kerkük ve ülkenin diğer sahalarında üretilen ham petrolü Adana’daki Ceyhan Deniz Terminali’ne ulaştıran Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı'nı (ITP) nisan sonunda petrol sevkiyatı yapacak şekilde hazır hale getirmek üzere çalışma yaptıklarını duyurmuştu.
Irak Petrol Bakanlığı'na göre, Kerkük-Ceyhan Boru Hattı'ndan Türkiye'ye günde 350 bin varil petrol gönderme kapasitesi oluşacak. Boru hattının onarımlarının tamamlanmasının ardından bu kapasiteye ulaşılması bekleniyor.
"Petrol ihracatının yeniden başlamasıyla fiyatlar düşer"
Enerji uzmanı Rubin Semed de petrol ihracatının IKBY ekonomisi üzerinde ciddi etkisi olduğunu belirterek, petrol akışının durmasının bölgede çalışan çok sayıdaki petrol şirketleri için endişeye yol açtığını vurguladı.
Petrol ihracatının önünde petrol şirketleriyle yapılan anlaşmalar ve Irak ve IKBY’de petrolün çıkarılmasına ilişkin fiyatlandırmadaki farklılıklar gibi engeller olduğunu anlatan Semed, bunların kaldırılmasıyla birlikte ihracatın kolay bir şekilde yeniden başlayabileceğine işaret etti.
Semed, petrol akışının yeniden başlamasının bölgedeki petrol şirketlerinin faaliyetlerini motive edeceğini vurgulayarak, "Petrol arzının sürmesi ile bölge ile Türkiye arasındaki ekonomik ve ticari ilişki daha iyi bir noktaya gider. (IKBY’deki) Pazar ve ticarette de olumlu yansır." ifadelerini kullandı.