ABD’nin başkenti Washington’a yönelik olarak iki günlük resmi bir ziyarette bulunan Yunan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, ABD Başkanı Joe Biden ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından ülkesinin ABD’den “bir filo F-35 savaş uçağı alımı için süreci başlatacağını” açıkladı.
“Savunma sanayilerimiz arasında uzun soluklu iş birliğimizi sürdüreceğiz. Bir F-35 uçağı filosu edinme sürecine başlayacağız. Ve bu fantastik uçağı, bu on yılın sonundan önce Yunan Hava Kuvvetlerinin gücüne katabilmeyi umuyoruz. Aynı zamanda Lockheed Martin, Hellenic Aerospace Industry’e (HAI) yatırım yapmakla ilgilendiğini de resmen beyan etti.”
Yunan hükümeti kaynaklarına göre Yunanistan, F-35 alımı kapsamında ABD’ye Talep Mektubu (LoR) yollayacak. LoR’un iletilmesinin hemen ardından ise müzakereler başlayacak. Bu süreç genelde 18-24 ay kadar zaman alabiliyor. Atina, 2028 yılında F-35’lerin Yunanistan’a teslim edilmeye başlanmış olmasını umuyor.
Yunanistan’ın toplamda 3-3.5 milyar dolara 18-24 adet F-35 savaş uçağı tedarik etmesi bekleniyor ancak bu veriler zamanla değişiklik gösterebilir.
Yunan yetkililer uzun yıllardır F-35 alımı yapmak istediklerini beyan ediyorlardı ancak ilk kez en yetkili ağızdan alımın gerçekleştirileceği Miçotakis tarafından Başkan Biden’ın yanında teyit edildi.
Olasılıklar Neler?
Daha önce Yunan medyasında çıkan haberlere göre ise Atina’ya gelen F-35 programı (Müşterek Taarruz Uçağı Projesi/JSF) yetkilileri Yunan Hava Kuvvetlerinde gerçekleştirilen toplantıda Yunanistan’a yönelik F-35 teklifini resmen sunmuştu.
Kaynaklara göre Yunanistan’a verilen teklifte toplam 20 adet F-35 Lightning II savaş uçağı yer alıyor. Alımın bedeli ise 3.5 milyar dolara kadar ulaşıyor.
Bu miktarın içerisinde uçakların konuşlanacağı hava üssü için gerekli altyapının sağlanması ile iletişim sistemlerinin birbirleriyle bağlantılı hale getirilmesi de yer alıyor.
Pakete uçaklarda kullanılacak olan mühimmatların dahil olmadığı ve bu konunun ayrıca müzakere edilmesi gerektiği de JSF programı yetkilileri tarafından kaydediliyor.
Mevcut pakete göre eğer Yunanistan programa katılmaya karar verirse 20 uçaktan ilkinin 2026 yılında teslim edilmesi ve son uçağın ise 2031 yılında teslim edilmesi bekleniyor.
Anlaşmaya ulaşılması halinde ise eğitim programının ve altyapı çalışmalarının derhal başlayacağı vurgulanıyor.
ABD’nin eski Atina Büyükelçisi Pyatt ise Yunanistan’ın F-35 alımıyla ilgili şunları kaydetmişti:
“Öncelikle en önemli noktadan başlayalım. Yunanistan, F-35 programının bir parçası olacak. Bence bu hem Yunan hükümeti hem Yunan Hava Kuvvetleri hem de ABD yönetimi tarafından açıkça anlaşılmış durumda. Bu konu hakkında yalnızca benden değil diğer üst düzey Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden de açıklamalar duydunuz.”
F-35, Yunan Hava Kuvvetleri için yürütülen tek alım programı değil. Yunanistan aynı zamanda bu yıl bitmeden hemen önce F-16 Blok 70 Viper savaş uçaklarını da teslim almaya başlayacak.
F-16 Viper ve Rafale
Yunanistan, 2017 yılı içerisinde ABD ile yaptığı anlaşma kapsamında Yunan Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan 84 adet Fighting Falcon F-16 Blok 52 savaş uçağının, Lockheed Martin tarafından F-16 Blok 70 konfigürasyonuna yükseltilmesine karar vermişti. Toplam değeri 2.4 milyar ABD Doları olan programın ise 2027 yılında tamamlanması planlanmakta.
Yunanistan, ABD’den yaptığı alımlara ek olarak Fransa’dan 18 adetlik Rafale savaş uçağı için sözleşmeyi 25 Ocak 2021 tarihinde imzalamıştı.
2.32 milyar avro bedel ile 6’sı yeni ve 12’si ikinci el olmak üzere toplam 18 adet Rafale tedarik edecek olan Yunanistan, sipariş adedini 24’e çıkartmıştı.
Yunanistan, ilk parti Rafale savaş uçaklarını Ocak 2022 itibarıyla resmen teslim aldı. Uçaklar, Tanagra Hava Üssü’ne konuşlandırıldı.