Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alan Dicle Köprüsü, on açıklığıyla On Gözlü Köprü olarak anılıyor. Şehir merkezi ve civar köyler arasında bağlantı kuran bu tarihî yapı, köklü bir geçmişe ve ilginç hikayelere sahip. Mervaniler dönemine kadar uzanan yapım tarihiyle birlikte Suzi ve Adil’in hüzün dolu aşk hikayesi, köprünün bugünkü anlamını daha da derinleştiriyor. Peki, bu köprü kaç yıllık ve Suzi ile Adil’in hikayesi nedir?
NEDEN 10 GÖZLÜ KÖPRÜ DENİLİYOR?
Dicle Köprüsü, adını on açıklığa sahip mimari yapısından alarak On Gözlü Köprü olarak anılıyor. Diyarbakır şehir merkezine üç kilometre mesafedeki bu köprü, eski Mardin yolu güzergahında yer alıyor ve çevredeki birçok yerleşimi birbirine bağlıyor. 1065 yılında Mervaniler tarafından yaptırıldığı bilinen köprünün, çeşitli zamanlarda kısmen ya da tamamen yenilendiği düşünülüyor. Bu köprü, yerel halk arasında da Silvan Köprüsü olarak biliniyor.
KÖPRÜNÜN HİKAYESİ: SUZİ VE ADİL'İN AŞKI
Dicle Nehri üzerindeki bu tarihî köprünün, Suzi ve Adil’in trajik aşk hikayesine ev sahipliği yaptığı söylenir. Kırklardağı eteklerindeki Kırklar Ziyareti'nde dilek dileyen Süryani bir kadın, çocuk sahibi olma arzusuyla buraya gelir. Dileği gerçekleşir ve Suzi adında bir kız dünyaya gelir. Genç yaşta komşusu Adil ile aşk yaşamaya başlayan Suzi, bir doğum günü ziyareti sırasında Adil’le birlikte kaçar. Ancak, Kırklar Ziyareti’nin gücü, bu aşka izin vermez ve Suzi, On Gözlü Köprü’nün olduğu yerde Dicle Nehri’nde boğularak hayata veda eder. Adil de bu trajik kayıp sonrasında aklını yitirir.
On Gözlü Köprü’nün Mimari Özellikler
On Gözlü Köprü, adını üzerinde bulunan on kemer gözünden almaktadır. Köprü 1065 yılında Mervaniler döneminde inşa edilmiştir ve 178 metre uzunluğunda ve 5.6 metre genişliğindedir. Yapımında kullanılan siyah bazalt taşları, Diyarbakır’ın volkanik geçmişini ve mimari geleneğini gözler önüne sermektedir.
Köprünün her bir kemeri, mühendislik harikası olarak nitelendirilen özenli işçilikle inşa edilmiştir. Kemerlerin her biri, nehrin akışına uygun olarak farklı genişlikte ve yükseklikte tasarlanmıştır. Bu sayede köprü, yüzyıllar boyunca hem doğal afetlere hem de savaşlara karşı dayanıklılığını korumuştur.
On Gözlü Köprü’nün Kültürel ve Turistik Önemi
On Gözlü Köprü, Diyarbakır’ın turistik cazibe merkezlerinden biridir. Yerli ve yabancı turistler, köprüyü ziyaret ederek hem tarihi dokuyu hissetmekte hem de Dicle Nehri’nin muhteşem manzarasını seyretmektedir. Köprünün etrafında bulunan yürüyüş yolları ve dinlenme alanları, ziyaretçilere keyifli bir zaman geçirme imkanı sunmaktadır.
Köprü, bölgedeki kültürel etkinliklerle de canlılığını korumaktadır. Yerel festivaller, sergiler ve çeşitli etkinlikler, köprünün tarihi atmosferinde unutulmaz anlar yaşatmaktadır.